23/04/2018

Historia

Gminna Spółdzielnia „SCH” w Staszowie powstała z inicjatywy niewielkiej grupy mieszkańców Staszowa oraz okolicznych wsi. 30- go marca 1947 roku odbyło się pierwsze Walne Zebranie Założycieli, na którym wybrano Radę Nadzorczą oraz 5-cio osobowy Zarząd. Pierwszym Prezesem został p. Stefan Siekierski. Wpisu do rejestru handlowego pod numerem 1179 dokonał Sędzia Rejestrowy Sądu Okręgowego w Radomiu 30 – go maja 1947 roku. Bezpośrednio po rejestracji , Spółdzielnia otrzymała od Zarządu Miejskiego przydział lokali na prowadzenie działalności. Były to budynki magazynowe przy ulicy Krakowskiej i Parkowej, w których uruchomiono produkcję wody gazowanej oraz skup żywca, zbóż i nasion lnu, konopi, gryki i fasoli. Zorganizowano tam również skład materiałów budowlanych i opału. Spółdzielni przekazano również pomieszczenia w ratuszu miejskim, gdzie powstał pierwszy sklep, a następnie punkt skupu wełny, jaj, miodu, warzyw, skór surowych i surowców wtórnych.

Warunki pracy, w jakich przyszło pracować pionierom tej spółdzielni były wyjątkowo uciążliwe. Pomieszczenia najczęściej nieogrzewane, bez kanalizacji i wodociągów. Transport stanowiły furmanki konne, wykorzystywane do przewozu towarów i skupionych płodów rolnych. Był to okres ciężkiej pracy, trudu i wielu wyrzeczeń ze strony pracowników, aczkolwiek jednocześnie był to okres wielkiej spontaniczności i niekłamanego zaangażowania.

Spółdzielnia rozwijała się w bardzo szybkim tempie, w oparciu głównie o udziały członkowskie i kredyty bankowe. Już w 1948 roku powstała sieć sklepów detalicznych branży spożywczej, tekstylnej i do produkcji rolnej. Działalność była różnorodna, hodowano nawet jedwabniki i produkowano torf. Systematycznie też ulegały poprawie warunki pracy. W dużej mierze było to zasługą Pana Henryka Rzymkiewicza, który w latach 1955-1960 pełnił funkcję Prezesa Zarządu.

Okres najbardziej dynamicznego rozwoju i wzrostu liczby członków do 2400 osób, to lata 1960 – 1970. Prezesem wówczas był przez całe to dziesięciolecie Pan Edward Bieniek. Swoją działalność rozpoczął od zakupu działek przy ul. Towarowej i Kościuszki, na których przystąpiono do budowy własnej bazy. Powstał tam i istnieje do dziś kompleks zakładów produkcji spożywczej /piekarnia, cukiernia, wytwórnia wód gazowanych/ oraz magazynów skupu i sprzedaży towarów masowych i do produkcji rolnej. W 1965 r. zakończono budowę i oddano do użytku restaurację „Perłę” w ośrodku wypoczynkowym w Golejowie.

W kolejnych latach rozbudowano sieć sklepów detalicznych, do najważniejszych inwestycji zaliczyć należy budowę Wiejskiego Domu Towarowego.

Spółdzielnia oprócz spraw gospodarczych zajmowała się na szeroką skalę działalnością społeczno – kulturalną. Posiadała własną dużą bibliotekę i zespół muzyczny. Współdziałała z kilkoma szkołami w organizowaniu i prowadzeniu spółdzielni uczniowskich.
Ośrodek Nowoczesnej Gospodyni pod kierownictwem Pani Zofii Sochackiej cieszył się ogromną popularnością wśród młodzieży i kobiet, które chętnie uczestniczyły w kursach i pokazach np. gotowania, kroju i szycia, haftowania, organizowania wesel i innych biesiad.

Ostatnie lata siedemdziesiąte można potraktować jako koniec świetności spółdzielni. 12-go maja 1978 r. nastąpiło połączenie Gminnej Spółdzielni „SCH” w Staszowie z Gminną Spółdzielnią w Wiśniowej, a 18-go sierpnia 1980 r. z Gminną Spółdzielnią „SCH” w Kurozwękach.. Połączenie tych Spółdzielni okazało się niekorzystne dla jednostki macierzystej. Rozpoczęły się kłopoty finansowe, spadła średnia płaca realna, ograniczono znacznie działalność inwestycyjną. W całym dziesięcioleciu wybudowano jedynie magazyn o powierzchni 1000 mkw, z przeznaczeniem na skup zboża, nadbudowano nad WWG pomieszczenia biurowo – administracyjne oraz dokonano adaptacji byłych pomieszczeń biurowych na pawilon handlowy „Bartek”.

Przełomowym dla spółdzielni był rok 1990, z jednej strony załamanie gospodarcze, z drugiej rozpad monopolistycznych zrzeszeń i uzyskanie całkowitej niezależności od organów administracyjnych i politycznych. Władze miasta w przeciwieństwie do 1947 roku, wypowiedziały umowy najmu na wszystkie lokale komunalne w centrum miasta, w których znajdowały się najbardziej rentowne placówki handlowe i gastronomiczne. Również sami członkowie nie wierzyli w dalszy byt spółdzielni i rezygnowali z członkostwa.

Przeciwności te jedynie zmobilizowały najaktywniejszych działaczy i Zarząd do radykalnego działania. Dzięki zrozumieniu, współpracy i wzajemnym wspomaganiu się członków i pracowników spółdzielnia w błyskawicznym tempie dostosowała się do wymagań gospodarki wolnorynkowej. W pierwszej kolejności przystąpiono do likwidacji działalności ekonomicznie nieuzasadnionych np. prowadzenia gastronomii, skupu zbóż, żywca, produkcji wód gazowanych oraz przemiału zbóż. Placówki nierentowne częściowo wydzierżawiono, inne np. bazy magazynowe w Mostkach i Kurozwękach sprzedano, a pozostałe adoptowano na magazyny hurtowe. Jako podstawowy kierunek działania przyjęto stworzenie dużej sieci detalicznej, celem zabezpieczenia rynku zbytu na własne wyroby piekarnicze i cukiernicze. Konsekwentne działania Rady Nadzorczej i Zarządu zostały uwieńczone sukcesem.

Bezspornie dominujące miejsce w Spółdzielni zajmuje piekarnia i cukiernia, których produkcja cieszy się niesłabnącym popytem. Szeroki asortyment, wysoka jakość, niezapomniane walory smakowe zapewniają pełne wykorzystanie zdolności produkcyjnych.

Działacze samorządowi oraz spółdzielcy, którym należy się uznanie i szacunek za wkład w rozwój spółdzielni to: Jan Jachniewicz, Zenon Stępień, Kazimierz Pitek, Bolesław Godzwon, Tadeusz Gębura, Edward Kotasiński, Franciszek Kodecki, Stefan Żyła, Alina Cygan, Stanisław Kondek, Irena Boroń, Zuzanna Kozik, Stefan Bieżanek,